Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2016
Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2016
«Ο επαναστάτης»: μια ιστορία ανυπακοής
Μια πολύ ενδιαφέρουσα ταινία που υιοθετεί το βλέμμα των «κάτω», των φτωχών και καταπιεσμένων.
Ξέραμε την ταινία «Ο Μισισιπής καίγεται»· τώρα γνωρίζουμε τον Μισισιπή που αντιστέκεται.
H ταινία Free State of Jones (παίζέται στις ελληνικές αίθουσες με τον τίτλο: «Ο επαναστάτης») αφηγείται την πραγματική ιστορία του Νιούτον Νάιτ, ενός φτωχού λευκού αγρότη του Μισισιπή, που λιποτάκτησε από το στρατό των Νοτίων το 1862, στον δεύτερο χρόνο του Εμφύλιου Πολέμου. Στη συνέχεια ο Νάιτ κήρυξε αντάρτικο ενάντια στην ίδια τη χώρα του συμμαχώντας με φτωχούς λευκούς αγρότες και με δραπέτες δούλους. Πρόκειται για μια από τις άγνωστες σελίδες της αμερικανικής ιστορίας, αφού την εποχή που γραφόταν το σενάριο μόνο τέσσερα βιβλία είχαν εκδοθεί για τον Νάιτ (σήμερα έχουν γίνει έξι).
Εξαρχής διευκρινίζεται ότι oι Νότιοι δεν πολεμούσαν για «της πατρίδας της τιμής» αλλά για να παραμείνουν οι πλούσιοι του Νότου πλούσιοι. Ήταν ο «πόλεμος για το βαμβάκι». Σύμφωνα με το «Νόμο των Είκοσι Νέγρων» (Τwenty Negro Law), οι γαιοκτήμονες που είχαν 20 δούλους απαλάσσονταν από την υποχρέωση της στρατιωτικής θητείας, το ίδιο και οι γιοι τους. Αυτό σήμαινε ότι στο στρατό υπηρετούσαν οι πιο φτωχοί, ενώ ο στρατός είχε δικαίωμα να παίρνει το 10% της παραγωγής των «ελεύθερων» αγροτών (στην πραγματικότητα, τους άφηνε το 10%): ζώα, δημητριακά, ακόμα και το ύφασμα που είχαν υφάνει οι γυναίκες στον αργαλειό. Ο Νάιτ γίνεται ένα είδος Ρομπέν των Δασών για τους φτωχούς λευκούς της επαρχίας Τζόουνς και οργανώνει έναν ένοπλο αγώνα ενάντια στο δικό του κράτος. Το καταφύγιό του είναι οι βάλτοι του Μισισιπή που είναι απροσπέλαστοι από το ιππικό των Νοτίων.
Μέσα σε δυο-τρία χρόνια, ο «στρατός» του Νάιτ αριθμεί περίπου 1.000 άντρες, λευκούς και μαύρους, ενώ στο πλευρό τους πολεμούν γυναίκες και παιδιά. Οι δυνάμεις του ελέγχουν τρεις επαρχίες, δηλαδή τον μισό Μισισιπή και υψώνουν τη σημαία της Ένωσης, των Βορείων, στο δικαστήριο της πρωτεύουσας της επαρχίας και ιδρύουν την «Ελεύθερη Πολιτεία της Τζόουνς». Ο στρατός του Νότου στέλνει εναντίον τους μια μεραρχία, ενώ οι Βόρειοι, από τους οποίους ο Νάιτ έχει ζητήσει βοήθεια σε οπλισμό, δεν τους υπολογίζουν σαν κανονικό στράτευμα. «Δεν έχουμε καμία πατρίδα», είναι το συμπέρασμα του Νάιτ. Μπροστά στον κίνδυνο της σφαγής, οι αντάρτες του Νάιτ σκορπίζονται κι επιστρέφουν στους βάλτους.
Το πρώτο μέρος της ταινίας είναι η λιποταξία του Νάιτ και το δεύτερο είναι η συγκρότηση του στρατού του. Το τρίτο μέρος δείχνει πώς η δουλεία ναι μεν καταργήθηκε στα χαρτιά, όμως η εκμετάλλευση της εργασίας συνεχίστηκε, ο ρατσισμός και οι φυλετικές διακρίσεις βάθυναν και η πολιτική εξουσία άφησε να γεννηθεί το τέρας της Κου-Κλουξ-Κλαν.
Η ταινία καταγράφει και την προσωπική ζωή του Νάιτ που μετά τον Εμφύλιο απέκτησε πέντε παιδιά με τη Ρέιτσελ, μια μαύρη σκλάβα και συντρόφισσά του στο αντάρτικο, ενώ είχε άλλα εννέα παιδιά από τη λευκή σύζυγό του. Και οι δύο οικογένειες ζούσαν στο ίδιο αγρόκτημα των 16.000 στρεμμάτων το οποίο ο Νάιτ κληροδότησε στη Ρέιτσελ, καθώς ο νόμος δεν του επέτρεπε να την παντρευτεί, κι έτσι εκείνη έγινε η πρώτη μαύρη γυναίκα γαιοκτήμονας στο Νότο. Το 1948 ένας δισέγγονος του Νάιτ καταδικάστηκε στην πολιτεία του Μισισιπή επειδή παραβίασε τη νομοθεσία περί «μεικτών γάμων» καθώς το ένα όγδοο του αίματός του ήταν μαύρο. Η ταινία προβάλλει με διακριτικότητα τη σχέση του Νάιτ με τη Ρέιτσελ, αποφεύγοντας τη συναισθηματική εκμετάλλευση μιας αβανταδόρικης ιστορίας.
Όπως διαβάζουμε στο έγκριτο περιοδικό Σμιθσόνιαν, πολλοί συμπατριώτες του Νάιτ τον μίσησαν (κι εξακολουθούν να τον μισούν) όχι γιατί πρόδωσε την πατρίδα του, αλλά επειδή έκανε παιδιά με μια μαύρη. Μάλιστα, οι σημερινοί απόγονοί του ανήκουν σε τρία διαφορετικά σόγια που σχεδόν δεν μιλούν μεταξύ τους: οι «Λευκοί Νάιτ», οι «Μαύροι Νάιτ» και οι «Λευκοί Νέγροι»!
Η ταινία δεν εξετάζει τα πολιτικά και οικονομικά αίτια του αμερικανικού Εμφυλίου, αλλά το πώς βίωσαν αυτόν τον πόλεμο οι πιο φτωχοί του Νότου και πώς κάποιοι πρωτοπόροι από αυτούς αντιστάθηκαν στη σφαγή και την εκμετάλλευση. Σκηνοθέτης είναι ο Γκάρι Ρος, δημουργός των επιτυχημένων ταινιών Αγώνες Πείνας (Hunger Games), ενώ πειστικός στο ρόλο του Νάιτ είναι ο Μάθιου Μακόναχι. Ίσως αν ο Κόπολα ή ο Σκορσέζε σκηνοθετούσαν την «Ελεύθερη Πολιτεία της Τζόουνς», να προέκυπτε ένα αριστούργημα, όμως και πάλι ο Επαναστάτης είναι μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ταινία όχι μόνο γιατί φωτίζει μια άγνωστη για τους πολλούς πτυχή της Ιστορίας, αλλά και γιατί υιοθετεί το βλέμμα των «κάτω», των φτωχών και καταπιεσμένων.
Ξέραμε την ταινία «Ο Μισισιπής καίγεται»· τώρα γνωρίζουμε τον Μισισιπή που αντιστέκεται.
H ταινία Free State of Jones (παίζέται στις ελληνικές αίθουσες με τον τίτλο: «Ο επαναστάτης») αφηγείται την πραγματική ιστορία του Νιούτον Νάιτ, ενός φτωχού λευκού αγρότη του Μισισιπή, που λιποτάκτησε από το στρατό των Νοτίων το 1862, στον δεύτερο χρόνο του Εμφύλιου Πολέμου. Στη συνέχεια ο Νάιτ κήρυξε αντάρτικο ενάντια στην ίδια τη χώρα του συμμαχώντας με φτωχούς λευκούς αγρότες και με δραπέτες δούλους. Πρόκειται για μια από τις άγνωστες σελίδες της αμερικανικής ιστορίας, αφού την εποχή που γραφόταν το σενάριο μόνο τέσσερα βιβλία είχαν εκδοθεί για τον Νάιτ (σήμερα έχουν γίνει έξι).
Εξαρχής διευκρινίζεται ότι oι Νότιοι δεν πολεμούσαν για «της πατρίδας της τιμής» αλλά για να παραμείνουν οι πλούσιοι του Νότου πλούσιοι. Ήταν ο «πόλεμος για το βαμβάκι». Σύμφωνα με το «Νόμο των Είκοσι Νέγρων» (Τwenty Negro Law), οι γαιοκτήμονες που είχαν 20 δούλους απαλάσσονταν από την υποχρέωση της στρατιωτικής θητείας, το ίδιο και οι γιοι τους. Αυτό σήμαινε ότι στο στρατό υπηρετούσαν οι πιο φτωχοί, ενώ ο στρατός είχε δικαίωμα να παίρνει το 10% της παραγωγής των «ελεύθερων» αγροτών (στην πραγματικότητα, τους άφηνε το 10%): ζώα, δημητριακά, ακόμα και το ύφασμα που είχαν υφάνει οι γυναίκες στον αργαλειό. Ο Νάιτ γίνεται ένα είδος Ρομπέν των Δασών για τους φτωχούς λευκούς της επαρχίας Τζόουνς και οργανώνει έναν ένοπλο αγώνα ενάντια στο δικό του κράτος. Το καταφύγιό του είναι οι βάλτοι του Μισισιπή που είναι απροσπέλαστοι από το ιππικό των Νοτίων.
Μέσα σε δυο-τρία χρόνια, ο «στρατός» του Νάιτ αριθμεί περίπου 1.000 άντρες, λευκούς και μαύρους, ενώ στο πλευρό τους πολεμούν γυναίκες και παιδιά. Οι δυνάμεις του ελέγχουν τρεις επαρχίες, δηλαδή τον μισό Μισισιπή και υψώνουν τη σημαία της Ένωσης, των Βορείων, στο δικαστήριο της πρωτεύουσας της επαρχίας και ιδρύουν την «Ελεύθερη Πολιτεία της Τζόουνς». Ο στρατός του Νότου στέλνει εναντίον τους μια μεραρχία, ενώ οι Βόρειοι, από τους οποίους ο Νάιτ έχει ζητήσει βοήθεια σε οπλισμό, δεν τους υπολογίζουν σαν κανονικό στράτευμα. «Δεν έχουμε καμία πατρίδα», είναι το συμπέρασμα του Νάιτ. Μπροστά στον κίνδυνο της σφαγής, οι αντάρτες του Νάιτ σκορπίζονται κι επιστρέφουν στους βάλτους.
Η ταινία καταγράφει και την προσωπική ζωή του Νάιτ που μετά τον Εμφύλιο απέκτησε πέντε παιδιά με τη Ρέιτσελ, μια μαύρη σκλάβα και συντρόφισσά του στο αντάρτικο, ενώ είχε άλλα εννέα παιδιά από τη λευκή σύζυγό του. Και οι δύο οικογένειες ζούσαν στο ίδιο αγρόκτημα των 16.000 στρεμμάτων το οποίο ο Νάιτ κληροδότησε στη Ρέιτσελ, καθώς ο νόμος δεν του επέτρεπε να την παντρευτεί, κι έτσι εκείνη έγινε η πρώτη μαύρη γυναίκα γαιοκτήμονας στο Νότο. Το 1948 ένας δισέγγονος του Νάιτ καταδικάστηκε στην πολιτεία του Μισισιπή επειδή παραβίασε τη νομοθεσία περί «μεικτών γάμων» καθώς το ένα όγδοο του αίματός του ήταν μαύρο. Η ταινία προβάλλει με διακριτικότητα τη σχέση του Νάιτ με τη Ρέιτσελ, αποφεύγοντας τη συναισθηματική εκμετάλλευση μιας αβανταδόρικης ιστορίας.
Όπως διαβάζουμε στο έγκριτο περιοδικό Σμιθσόνιαν, πολλοί συμπατριώτες του Νάιτ τον μίσησαν (κι εξακολουθούν να τον μισούν) όχι γιατί πρόδωσε την πατρίδα του, αλλά επειδή έκανε παιδιά με μια μαύρη. Μάλιστα, οι σημερινοί απόγονοί του ανήκουν σε τρία διαφορετικά σόγια που σχεδόν δεν μιλούν μεταξύ τους: οι «Λευκοί Νάιτ», οι «Μαύροι Νάιτ» και οι «Λευκοί Νέγροι»!
Η ταινία δεν εξετάζει τα πολιτικά και οικονομικά αίτια του αμερικανικού Εμφυλίου, αλλά το πώς βίωσαν αυτόν τον πόλεμο οι πιο φτωχοί του Νότου και πώς κάποιοι πρωτοπόροι από αυτούς αντιστάθηκαν στη σφαγή και την εκμετάλλευση. Σκηνοθέτης είναι ο Γκάρι Ρος, δημουργός των επιτυχημένων ταινιών Αγώνες Πείνας (Hunger Games), ενώ πειστικός στο ρόλο του Νάιτ είναι ο Μάθιου Μακόναχι. Ίσως αν ο Κόπολα ή ο Σκορσέζε σκηνοθετούσαν την «Ελεύθερη Πολιτεία της Τζόουνς», να προέκυπτε ένα αριστούργημα, όμως και πάλι ο Επαναστάτης είναι μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ταινία όχι μόνο γιατί φωτίζει μια άγνωστη για τους πολλούς πτυχή της Ιστορίας, αλλά και γιατί υιοθετεί το βλέμμα των «κάτω», των φτωχών και καταπιεσμένων.
Απορεί κανείς που η ταινία αγνοήθηκε ή υποτιμήθηκε από τους Έλληνες κινηματογραφικούς κριτικούς ή μάλλον την παρουσίασαν εντελώς διεκπεραιωτικά ενώ πρόκειται για μια άρτια παραγωγή την οποία σφραγίζει η παρουσία ενός από τους πιο ταλαντούχους Αμερικανούς ηθοποιούς (του Μάθιου Μακόναχι).
Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2016
Το άγαλμα κάποιας Όλγας
Επιστρέφοντας στην πόλη από τις καλοκαιρινές διακοπές, πέρα από τον ΕΝΦΙΑ και τους προς εξόφληση λογαριασμούς, οι πολίτες βρέθηκαν αντιμέτωποι και με μία επιπλέον δυσάρεστη έκπληξη: την τοποθέτηση με σπουδή ενός κακόγουστου αγάλματος της «βασίλισσας» Όλγας επί της ομώνυμης λεωφόρου στη Θεσσαλονίκη, χωρίς καμία ιστορική αιτιολόγηση, αφού οι αυτοαποκαλούμενες «βασίλισσες» δεν ήταν τίποτε παραπάνω από βασιλικοί σύζυγοι.
Είναι σημαντικό ότι δεν υπάρχει καμία ιστορική βάση για την τοποθέτηση του νεόκοπου αυτού αγάλματος. Στον αντίποδα της εξιδανικευτικής αφήγησης, που καλλιεργεί τον μύθο της «λαοπρόβλητης, φιλανθρώπου, αγαθοεργούς και ουδόλως αναμειγνυομένης σε πολιτικά ζητήματα βασίλισσας Όλγας», αυτή δεν ήταν παρά ένας απολυταρχικός τοποτηρητής των διπλωματικών, πολιτικοϊδεολογικών στοχεύσεων της αυτοκρατορικής πολιτικής των Ρομανόφ, πληροφοριοδότρια της τσαρικής αυλής, άκρως θρησκόληπτη και πρόξενος της σοβαρής πολιτικής κρίσης των Ευαγγελικών και της δίωξης εναντίον του ποιητή Γ. Σουρή, που ήξερε και συγκάλυψε τους ηθικούς αυτουργούς της δολοφονίας του ίδιου του συζύγου της Γεωργίου του Α'.
Το εν λόγω αναχρονιστικό και κακόγουστο, ύψους τριών μέτρων γρανιτένιο άγαλμα, είναι δωρεά στον δήμο Θεσσαλονίκης, της Πανρωσικής Στρατιωτικής Ιστορικής Ενωσης, του «Φιλανθρωπικού Ιδρύματος Ιβάν Σαββίδης», της «Ομοσπονδιακής Εθνικής και Πολιτιστικής Αυτονομίας των Ελλήνων της Ρωσίας» [της οποίας πρόεδρος είναι πάλι ο Σαββίδης] και του ρωσικού υπουργείου Πολιτισμού.
Είναι γνωστές οι βουλιμικές «επενδυτικές» πρακτικές του μεγαλομέτοχου της ΠΑΕ ΠΑΟΚ, μελλοντικού καναλάρχη κτλ, όπως και οι πολιτικές συναναστροφές του (Καμμένος, ακροδεξιός στρατηγός Φραγκούλης, Τζιτζικώστας, Μπουτάρης κ.α.). Το βασικό όμως ζήτημα που αναδεικνύεται είναι ότι αντί να απαγκιστρωθεί η Θεσσαλονίκη από την ακροδεξιά κιτς αισθητική, την οποία είχαν επιβάλει χουντικά και βασιλόφρονα στοιχεία που πρωταγωνιστούν εδώ και δεκαετίες στη διαμόρφωση του πολιτικού, πολιτιστικού και ιστορικού τοπίου της πόλης, προστίθεται άλλο ένα κιτς άγαλμα μιας γαλαζοαίματης εκπροσώπου ενός αναχρονιστικού θεσμού, που δεν πρόσφερε τίποτε στην ίδια την πόλη.
Βέβαια, η τοποθέτηση του αγάλματος δεν έχει να κάνει απλώς με φιλοβασιλικά συναισθήματα αλλά με τις γεωπολιτικές σκοπιμότητες της ρωσικής πολιτικής στην Ελλάδα, από την τοποθέτηση ενός τοποτηρητή της τσαρικής πολιτικής πριν ενάμιση αιώνα, μέχρι την ανάδειξη της «προαιώνιας» ελληνορωσικής φιλίας σήμερα. Και γι’ αυτή τη χειραγώγηση του παρελθόντος και της συλλογικής μνήμης και την οπισθοδρόμηση, έχουν βαρύτατες ευθύνες όσοι υποκύπτουν στις σκοπιμότητες του νέου ισχυρού του χρήματος και κυρίως οι δημοτικοί και περιφερειακοί «άρχοντες».
Συνεπώς, η ανέγερση μνημείων αποτελεί πράξη πολιτική. Ο παραπάνω κανόνας φαίνεται να βρίσκει απόλυτη εφαρμογή στην περίπτωση του νέου αγάλματος της Θεσσαλονίκης. Το εν λόγω άγαλμα αποσκοπεί στη μνημονική ανάκληση ενός θεσμού άκρως αναχρονιστικού και καταπιεστικού, εχθρού όλων των κοινωνικών αγώνων που ξέσπασαν στον τόπο μας και στην καλλιέργεια πνεύματος υποτέλειας των δημοτών απέναντι σε ιστορικά πρόσωπα σκοταδιστικών εξουσιαστικών θεσμών, των οποίων η ιστορική διαδρομή μόνο ζημιογόνα θα μπορούσε να θεωρηθεί. Έτσι λοιπόν, τιμώνται -και με το παραπάνω- πρόσωπα του παρελθόντος χωρίς καμιά ιστορική προσφορά, ενώ πέφτουν στη λήθη λαϊκοί αγώνες και τοπικοί κοινωνικοί αγωνιστές, όπως πχ η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τη ναζιστική κατοχή και οι άνθρωποι και τα τοπωνύμια που σχετίζονται μ’ αυτήν. Τέλος, το συγκεκριμένο μνημείο εξυπηρετεί την κολακεία συντηρητικών κύκλων της πόλης, οι οποίοι συνδέονται με τον χρηματοδότη, που απ’ ότι φαίνεται χρησιμοποιεί κάθε μέσο προκειμένου να προβληθεί και να εδραιώσει την παρουσία του στην πόλη.
Η Πρωτοβουλία για ένα Κέντρο Μελετών Θεσσαλονίκης, μπροστά στην κυρίαρχη μνήμη που διαμορφώνεται από τους επίσημους θεσμούς, προτάσσουμε τη μνήμη των από «κάτω», των αφανών κοινωνικών αγωνιστών της πόλης· αυτών που δεν έχουν πρόσβαση στα κέντρα εξουσίας. Φέρνοντας στο προσκήνιο τους αποκλεισμένους από την επίσημη συλλογική μνήμη, για χάρη βασιλιάδων, πολιτικών και ευεργετών, επιδιώκουμε να καταρρίψουμε τα ηγεμονικά αφηγήματα που ταλαιπώρησαν για πολλά χρόνια την ιστορική μνήμη της Θεσσαλονίκης.
Πρωτοβουλία για ένα Κέντρο Μελετών Θεσσαλονίκης
Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου 2016
Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) στους δρόμους της πόλης: Περίπατος σε τόπους ελευθερίας και βασανισμού στην Αθήνα στο πλαίσιο της documenta 14
Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) στους δρόμους της πόλης:
Περίπατος σε τόπους ελευθερίας και βασανισμού στην Αθήνα
στο πλαίσιο της documenta 14
Την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2016 τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), στο πλαίσιο των δημοσίων δράσεων της documenta 14, αναζητούν τα ιστορικά ίχνη καταπίεσης, βίας και διεκδίκησης της ελευθερίας κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας της περιόδου 1967-1974. Θα περπατήσουμε από το Πολυτεχνείο μέχρι το Πάρκο Ελευθερίας, σταματώντας σε ορόσημα της αντίστασης (όπως η ταράτσα της Νομικής Σχολής) στο στρατιωτικό καθεστώς της περιόδου 1967-1974.
Ο περίπατος σε τόπους ελευθερίας και βασανισμού στην Αθήνα εγγράφεται στη συστηματική συνεργασία των ΑΣΚΙ με φορείς και πρωτοβουλίες, με στόχο την ανάδειξη της ιστορικής μνήμης της πόλης. Με τον περίπατο αυτό, σε συνεργασία με το πρόγραμμα δημοσίων δράσεων της documenta 14, τα ΑΣΚΙ επισημαίνουν σημεία της πόλης τα οποία συνδέονται με το αίτημα της ελευθερίας και υπογραμμίζουν τη συμβολή εκείνων, ανδρών και γυναικών, που αντιστάθηκαν στις πολιτικές του τρόμου της στρατιωτικής δικτατορίας.
Η συζήτηση για τις προκλήσεις της ελευθερίας στον 21ο αιώνα έχει να κερδίσει πολλά από την ιστορική εμπειρία του 20ου αιώνα.
Ο περίπατος σε τόπους ελευθερίας και βασανισμού στην Αθήνα φιλοδοξεί να συμβάλει σε αυτήν τη συζήτηση αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τη σημασία της πτώσης της δικτατορίας στη μετάβαση στη μακρότερη, έως σήμερα, περίοδο εμπεδωμένης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στη χώρα μας.
Περίπατος στα ελληνικά
Σημείο συνάντησης: Πολυτεχνείο, είσοδος από την οδό Τοσίτσα, Παρασκευή 16.9.2016, 5:45 μ.μ.
Σημεία περιπάτου:
-Μπουμπουλίνας 18 (Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφάλειας Αθηνών επί δικτατορίας)
-Νομική Σχολή
-Πολεμικό Μουσείο
Σημείο κατάληξης: Πάρκο Ελευθερίας
Ξεναγοί στον ελληνόγλωσσο περίπατο είναι οι: Vangelis Karamanolakis (επ. Καθηγητής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών) και Tassos Sakellaropoulos (ιστορικός, υπεύθυνος Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, Αθήνα).
Περίπατος στα αγγλικά
Σημείο συνάντησης: Πολυτεχνείο, είσοδος οδού Τοσίτσα, Παρασκευή 16.9.2016, 6:15 μ.μ.
Σημεία περιπάτου:
-Μπουμπουλίνας 18 (Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφάλειας Αθηνών επί δικτατορίας)
-Νομική Σχολή
-Πολεμικό Μουσείο
Σημείο κατάληξης: Πάρκο Ελευθερίας
Ξεναγός στον αγγλόφωνο περίπατο είναι ο Kostis Karpozilos (ιστορικός, διευθυντής των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας - ΑΣΚΙ, Αθήνα)
Περίπατος σε τόπους ελευθερίας και βασανισμού στην Αθήνα
στο πλαίσιο της documenta 14
Την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2016 τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), στο πλαίσιο των δημοσίων δράσεων της documenta 14, αναζητούν τα ιστορικά ίχνη καταπίεσης, βίας και διεκδίκησης της ελευθερίας κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας της περιόδου 1967-1974. Θα περπατήσουμε από το Πολυτεχνείο μέχρι το Πάρκο Ελευθερίας, σταματώντας σε ορόσημα της αντίστασης (όπως η ταράτσα της Νομικής Σχολής) στο στρατιωτικό καθεστώς της περιόδου 1967-1974.
Ο περίπατος σε τόπους ελευθερίας και βασανισμού στην Αθήνα εγγράφεται στη συστηματική συνεργασία των ΑΣΚΙ με φορείς και πρωτοβουλίες, με στόχο την ανάδειξη της ιστορικής μνήμης της πόλης. Με τον περίπατο αυτό, σε συνεργασία με το πρόγραμμα δημοσίων δράσεων της documenta 14, τα ΑΣΚΙ επισημαίνουν σημεία της πόλης τα οποία συνδέονται με το αίτημα της ελευθερίας και υπογραμμίζουν τη συμβολή εκείνων, ανδρών και γυναικών, που αντιστάθηκαν στις πολιτικές του τρόμου της στρατιωτικής δικτατορίας.
Η συζήτηση για τις προκλήσεις της ελευθερίας στον 21ο αιώνα έχει να κερδίσει πολλά από την ιστορική εμπειρία του 20ου αιώνα.
Ο περίπατος σε τόπους ελευθερίας και βασανισμού στην Αθήνα φιλοδοξεί να συμβάλει σε αυτήν τη συζήτηση αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τη σημασία της πτώσης της δικτατορίας στη μετάβαση στη μακρότερη, έως σήμερα, περίοδο εμπεδωμένης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στη χώρα μας.
Περίπατος στα ελληνικά
Σημείο συνάντησης: Πολυτεχνείο, είσοδος από την οδό Τοσίτσα, Παρασκευή 16.9.2016, 5:45 μ.μ.
Σημεία περιπάτου:
-Μπουμπουλίνας 18 (Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφάλειας Αθηνών επί δικτατορίας)
-Νομική Σχολή
-Πολεμικό Μουσείο
Σημείο κατάληξης: Πάρκο Ελευθερίας
Ξεναγοί στον ελληνόγλωσσο περίπατο είναι οι: Vangelis Karamanolakis (επ. Καθηγητής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών) και Tassos Sakellaropoulos (ιστορικός, υπεύθυνος Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, Αθήνα).
Περίπατος στα αγγλικά
Σημείο συνάντησης: Πολυτεχνείο, είσοδος οδού Τοσίτσα, Παρασκευή 16.9.2016, 6:15 μ.μ.
Σημεία περιπάτου:
-Μπουμπουλίνας 18 (Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφάλειας Αθηνών επί δικτατορίας)
-Νομική Σχολή
-Πολεμικό Μουσείο
Σημείο κατάληξης: Πάρκο Ελευθερίας
Ξεναγός στον αγγλόφωνο περίπατο είναι ο Kostis Karpozilos (ιστορικός, διευθυντής των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας - ΑΣΚΙ, Αθήνα)
Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2016
Εάν έχετε πάθος με την ιστορία και γοητεύεστε από τους χάρτες αυτή είναι η ιστοσελίδα για εσάς
Το διαδίκτυο έχει τα θετικά και τα αρνητικά του. Και δεν είναι λίγες οι φορές που τα αρνητικά φαίνεται να είναι περισσότερα. Είναι όμως και εκείνες οι στιγμές που ανακαλύπτεις, από τύχη συνήθως- μια υπέροχη ιστοσελίδα, που μοιάζει να φτιάχτηκε για σένα.
Όσοι λοιπόν είστε λάτρεις της ιστορίας, σας αρέσουν οι χάρτες και εκτιμάτε τα απαιτητικά projects με υψηλή αισθητική το πιο πιθανό είναι πως θα εντυπωσιαστείτε- και ίσως να κολλήσετε- για αρκετή ώρα στην ιστοσελίδαChronas.org.
Το «Chronas» είναι, σύμφωνα με τον δημιουργό της ιστοσελίδας, ένας συνδυασμός των ελληνικών ονομάτων Χρόνος και Άτλας και η ονομασία είναι ενδεικτική των πεδίων στα οποία εστιάζει: την ιστορία και τη γεωγραφία και είναι το πνευματικό παιδί του γερμανού software developer, Dietmar Aumann, που ζει και εργάζεται στο Βέλγιο.
Η αρχική ιδέα για αυτό το φιλόδοξο project ξεκίνησε στα μέσα του 2014 και ο στόχος ήταν εξ αρχής να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους να κάνουν ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο και να έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν τις συνθήκες υπό τις οποίες δημιουργήθηκαν μεγάλα βασίλεια, αυτοκρατορίες και χώρες αλλά και πως ξαφνικά «εξαφανίστηκαν» από το χάρτη. Να δώσει, με έναν πραγματικά ενδιαφέροντα τρόπο, απαντήσεις σε ερωτήματα όπως «Τι συνέβαινε στην Ασία όταν η Ρώμη κυριαρχούσε στην Ευρώπη; Τι συνέβαινε στη Αραβία ο Κούμπλαϊ Χαν ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας της Κίνας;».
Ο Aumann όμως δεν ήθελε να υπάρχουν μόνο πολιτικές αναφορές αλλά επίσης θρησκευτικές, πολιτιστικές και έτσι στην κύρια εφαρμογή του Chronas προσέθεσε στοιχεία για εμβληματικές προσωπικότητες με ξεχωριστή συνεισφορά στην εξέλιξη της ιστορίας.
Τι θα δείτε στο Chronas
Πηγαίνοντας στην αρχική σελίδα, επιλέξτε την κύρια εφαρμογή. Ανοίγοντας, η σελίδα χωρίζεται σε δύο μέρη. Αριστερά και υπό τον τίτλο «How did the World look like when...» (Πως ήταν ο κόσμος όταν...) και μια σειρά φωτογραφίες. Πατώντας επάνω, η κάθε φωτογραφία ανοίγει και συνοδεύεται από μια ημερομηνία, έναν τίτλο και ένα κείμενο που αφορά σε ένα σχετικό με τη φωτογραφία ιστορικό γεγονός.
Παράλληλα όμως στη δεξιά πλευρά εμφανίζεται μια υδρόγειος, που όσο επιλέγετε φωτογραφίες αλλάζει ανάλογα με το πως είχαν διαμορφωθεί ο χάρτης κατά την συγκεκριμένη περίοδο.
Υπάρχει όμως και μια σειρά από άλλες επιλογές που μπορείτε να κάνετε και σχετίζονται με τον τρόπο που στη συνέχεια θα «δείτε» τους χάρτες που διαθέτει η εφαρμογή. Για παράδειγμα μπορείτε να επιλέξετε πριν «ανοίξετε» το χάρτη- πατώντας την υδρόγειο- να δείτε σε ποιες περιοχές και σε ποιες συγκεκριμένες περιόδους επικράτησε ο χριστιανισμός ή ο μουσουλμανισμός κα. Μπορείτε όμως ακόμη να επιλέξετε ώστε στο χάρτη να εμφανίζονται στοιχεία για πχ επιστήμονες, καλλιτέχνες, πολιτικά πρόσωπα που δρούσαν σε συγκεκριμένες περιόδους και περιοχές και το αντίστοιχο μπορεί να γίνει με πόλεις, κάστρα, μάχες, πολιορκίες κλπ.
Το επόμενο βήμα είναι η μετάβαση στον χάρτη που γίνεται πατώντας enter και τότε στο κάτω μέρος θα δείτε έναν χάρακα στον οποίο εμφανίζονται ημερομηνίες της μΧ περιόδου (ανά αιώνα). Κλικάροντας δε επάνω στις ονομασίες χωρών, βασιλείων, αυτοκρατοριών οι στις πινέζες που εμφανίζονται, ανάλογα με τις επιλογές που έχετε κάνει (πρόσωπα, τοποθεσίες κλπ) εμφανίζεται ένα ειδικά διαμορφωμένο παράθυρο με πληροφορίες από τη Wikipedia όπου και πάλι εμφανίζονται πρόσθετες επιλογές για επιπλέον πληροφορίες ενώ και επάνω αριστερά και δεξιά στο χάρτη υπάρχουν πρόσθετες ενδιαφέρουσες επιλογές.
Το βίντεο επίσης θα σας βοηθήσει ώστε να εκμεταλλευτείτε με τον καλύτερο τρόπο όλα τα εργαλεία που διατίθενται.
Enjoy!
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)