Η εξέγερση στη Ραιδεστό κατά την Μικρασιατική εκστρατεία
Ριζοσπάστης, 8/7/1929
ένας παλαιός πολεμιστής περιγράφει την αποτυχημένη εξέγερση των φαντάρων στην Ραιδεστό κατά την μικρασιατική εκστρατεία στις 3/9/1922 Εξέγερση του στρατού στη Ραιδεστό
10 σχόλια:
Ανώνυμος
είπε...
Πάντως αυτή η ιστορία από μόνη της αποδεικνύει το πόσο εκείνο το "κίνημα των φαντάρων" είχε αντιδραστικά και μικροαστικά χαρακτηριστικά. Το μόνο που τους νοιάζει είναι το "απολυτήριο".
Πουθενά δεν υπάρχει στοιχειώδες ανθρωπιστικό ενδιαφέρον για τους χιλιάδες πρόσφυγες-κουρέλια που καταφθάνουν από την απέναντι μικρασιατική ακτή κυνηγημένοι από τους τσέτες και τους εθνικιστές του Μουσταφά Κεμάλ.
Δεν υπάρχει στοιχειώδες πολιτικό αίτημα για λαϊκή εξουσία.
Δεν υπάρχει ίχνος επαναστατικότητας που να μιλά για επί τόπου συγκρότηση επαναστατικών συμβουλίων, που θα προσπαθούσαν να αντιταχθούν στην εθνικιστική παράνοια και να αποτρέψουν την προσφυγοποίηση των λαϊκών μαζών.
Το μόνο που τους νοιάζει είναι το 'απολυτήριο"! Τη στιγμή που ανατρέπεται όλος ο παλιός πολυεθνικός κόσμος, που η κυριαρχία του ρατσιστικού εθνικισμού είναι πλέον απόλυτη, που οι προλετάριοι σφάζονται από τους μιλιταριστές και οι επιζώντες καταφεύγουν ως απελπισμένοι και εξαθλιωμένοι πρόσφυγες στη Ραιδεστό ζητώντας προστασία...
Δεν υπάρχει κανένας λόγος να θεωρεί η Αριστερά ότι εκείνη η αντιπροσφυγική, εγωιστική και μικροαστική λογική των φαντάρων έχει κάποια σχέση μαζί της....
με αυτή το λογική όμως η αριστερά δε θα έπρεπε να στηρίζει καμία εξέγερση και ποτέ, γιατί όλες οι εξεγέρσεις όταν ξεκινούσαν βασίζονταν πάντοτε σε ταπεινά εγωιστικά κίνητρα, αλλά και αιτήματα.... κατά την άποψή μου η συναίσθηση των στρατιωτών πως δεν είχαν να κερδίσουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους τίποτε από αυτόν τον πόλεμο αποδίδει πολιτικό χαρακτήρα.... για παράδειγμα συνέβη το ακριβώς αντίθετο το 1940 στα βουνά της Αλβανίας..... οι έλληνες στρατιώτες μόνοι τους σχεδόν εγκαταλελειμμένοι από την ηγεσία νίκησαν τους πιο δυνατούς ιταλούς.... και εκεί υπήρχαν λιποτάκτες, αλλά δεν ήταν αυτό το στοιχείο που επικράτησε.... στον πόλεμο του 1940 όλοι αισθάνονταν ότι θυσιάζονταν για κάτι σημαντικό.... αυτό δε συνέβαινε στην Μικρα Ασία... συνεπώς ορθώς υιοθετείται από την αριστερά....
Άρα με την παραπάνω λογική ως "λαός" θεωρείται ότι είναι μόνο οι κάτοικοι της Παλαιάς Ελλάδας (τότε 4,5 εκατομ.) και εξαιρούνται βεβαίως οι ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης (τουλάχιστον 2.2 εκατομ. το 1914).
Άρα μιλάμε για μια Αριστερά που αναφέρεται και εκπροσωπεί μόνο την πρώτη πληθυσμιακή οντότητα. Πράγμα με το οποίο συμφωνώ, γιατί είναι ακριβώς έτσι!
Υπάρχει βέβαια ένα τεράστιο κενό έκφρασης των προσφυγικών πληθυσμών (και των απογόνων τους εννοείται, εφόσον διατηρούν στοιχειώδη Μνήμη και ταυτότητα).
Είναι δεδομένο ότι η παλαιοελλαδίτικη Αριστερά ιστορικά ενέταξε στις γραμμές της τους πληθυσμούς αυτούς αλλοτριώνοντάς τους ιδεολογικά, υποχρεώνοντάς τους να εγκαταλείψουν το δικό τους ιδιαίτερο πολιτικό φορτίο και να ενστερνιστούν τις αντιμικρασιατικές λογικές και τις πρακτικές του Πουλιόπουλου (αρβανίτης εκ Λαμίας) και του Μπεναρόγια [βουλγαροεβραίος κάτοικος της Θεσσαλονίκης, που στις εκλογές του 1915 συνεργάστηκε με τους δεξιούς του Λαϊκού Κόμματος του Γούναρη, ενώ λίγο πριν το 1908 συμμετείχε στο νεοτουρκικό εθνικιστικό πραξικόπημα. Το ενδιαφέρον με τον Μπεναρόγια -που προπαγάνδιζε την απεργία πολέμου" και την "απόλυση" των φαντάρων στο μικρασιατικό μέτωπο (και όχι την επι τόπου οργάνωση λαϊκών διεθνικών σοβιέτ ενάντια στον τουρκικό και τον ελληνικό στρατό) γνωρίζοντας ότι αυτό οδηγούσε στη νίκη των ακραίων ρατσιστών Τούρκων εθνικιστών με τις γνωστές συνέπειες- είναι ότι τελικά κατέφυγε στη δική του "μητέρα-πατρίδα", το Ισραήλ, όπου και πέθανε...]
δεν είναι ακριβώς έτσι.... οι έλληνες κομμουνιστές ποτέ δεν αρνήθηκαν το δικαίωμα της αυτονομίας στους έλληνες, αλλά και σε όλους τους λαούς της Ανατολίας.... Διαφωνούσαν όμως με την επιλογή του ιμπεριαλιστικού πολέμου.... γιατί ο πόλεμος είχε κατά κύριο σκοπό την Ελλάδα των 2 Ηπείρων και των 5 Θαλασσών και την εκκαθάριση των μουσουλμάνων, ώστε να υπάρχουν ομοιογενείς εθνικές ζώνες.... Το ΣΕΚΕ μιλούσε για Δημοκρατία της Ανατολίας με αυτονομία στις εθνότητες στα πλαίσια μιας Βαλκανικής Δημοκρατίας.... συνεπώς δεν ταυτίστηκε ποτέ με τους τούρκους εθνικιστές.... ο Ριζοσπάστης φώναζε για την αναζήτηση βοήθειας από την ΕΣΣΔ και πρότεινε αυτό ως λύση όπως έκανε και ο Κεμάλ.... σε κάθε περίπτωση είναι άλλο πράγμα ο επαναστατικός λαϊκός στρατός και άλλο ο εθνικός στρατός.... άλλο π΄ραγμα η επανάσταση και άλλο ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος....
Γράφεις: "Το ΣΕΚΕ μιλούσε για Δημοκρατία της Ανατολίας με αυτονομία στις εθνότητες στα πλαίσια μιας Βαλκανικής Δημοκρατίας.... συνεπώς δεν ταυτίστηκε ποτέ με τους τούρκους εθνικιστές.... "
Το πρώτο σκέλος είναι απολύτως σωστό. Όμως όσον αφορά το δεύτερο, οι ελλαδίτες φαντάροι των Κομμουνιστικών Πυρήνων του Μετώπου που οργάνωσε ο Πουλιόπουλος, έπαιξαν το ρόλο των πρακτόρων του κεμαλικού στρατού ενημερώνοντας για τα σ΄χεδια των "ελλήνων ιμπεριαλιστων". Ας μην ξεχνάμε ότι το ψυχολογικό κλίμα μετά την Επανάσταση και τη νίκη των μπολσεβίκων θύμιζε θρησκυτική ψύχωση και εκφραζόταν με την απόλυτη και άκριτη ταύτιση με τις επιλογές τις νέας μητέρας-πατρίδας. Γι αυτό και το γεγονός της ύπαρξης σοβιετοτουρκικής συνθήκης φιλίας αντιμετωπίστηκε από κάποιους παλαιοελλαδίτες κομμουνιστές ως επαναστατική επιλογή που θα έπρεπε με κάθε τρόπο να εξυπηρετηθεί.
Ακριβώς γι αυτό οι Πυρήνες έκαναν αποκλειστικά και μόνο υπονομευτική και πρακτορική δουλειά και ουδόλως ασχολήθηκαν με την οργάνωση του ντόπιου πληθυσμού (Ελλήνων, Ατρμενίων, Τσερκέζων, Τούρκων, Λαζών, Κούρδων, Αράβων, Τουρκαρβανιτών, Τουρκοκρητικών και τόσων άλλων που απάρτιζαν εκείνη τη στιγμή τους μικρασιατικούς λαούς.)
Γι αυτό και τελικά είχαν την ηρωϊκή εξόντωση από τον σύντροφο Νουρεντίν.
Φαντάζομαι ότι είναι γνωστό το τι έγινε στη Σμύρνη, πώς οι φαντάροι των πυρήνων φόρεσαν τα καλά τους και παρουσιάστηκαν στον Νουρεντίν πασά τονίζοντας τη συμβολή τους στην ήττα του ιμπεριαλισμού.
Δυστυχώς για αυτούς, ο Νουρεντίν δεν έδειξε να καταλαβαίνει τι του έλεγαν και τους έστειλε μαζί με τους υπόλοιπους αιχμαλώτους που μαζικά κατακρεουργήθηκαν από τους "σύντροφους" νικητές...
Όλη η ιστορία με τη συμπεριφορά των Πυρήνων θα συγκροτούσε απίστευτης αστειότητας παρωδία επαναστατικής συμπεριφοράς (αλά Monty Python) αν δεν είχε τόσο τραγικό και αιματηρό τέλος!
Έχει πολύ ενδιαφέρον το άρθρο: Ph. Carabott, "The greek 'communists" and the Asia Minor campaign", τομ. 9, Δελτίο ΚΜΣ (1992), σελ. 99-118.
δε νομίζω ότι οι έλληνες κομμουνιστές φαντάροι ήταν σε θέση να κάνουν κάτι άλλο.... εγώ αντιστρέφω πάντως την κριτική γιατί οι έλληνες αριστεροί της Μικράς Ασίας στηρίχθηκαν σε έναν ιμπεριαλιστικό πόλεμο....; Σε αυτά τα ερωτήματα δεν υπάρχουν απαντήσεις.... το κείμενο για την Ραιδεστό δεν περιγράφει την δράση των κομμουνιστών, αλλά την αντίσταση των ελλήνων φαντάρων απέναντι αε έναν πόλεμο την αξία του οποίου δεν κατανοούσαν.... αυτό από μόνο του είναι σημαντικό... εάν την κατανοούσαν την σημασία αυτού του πολέμου οι έλληνες φαντάροι μπορεί να είχαμε νικήσει... αλλά δεν πείθονταν ότι ήταν για την απελευθέρωση κανενός... γιατί οι ίδιοι έκαναν σφαγές....
ο διάλογος και οι διαφωνίες είναι αναγκαίες.... η συμβολή η δική σου στην ανάδειξη μιας άλλης πλευράς του μικρασιατικού ζητήματος είναι πολύ σημαντική.... ελπίζω να είσαι παρών και να τοποθετηθείς...
10 σχόλια:
Πάντως αυτή η ιστορία από μόνη της αποδεικνύει το πόσο εκείνο το "κίνημα των φαντάρων" είχε αντιδραστικά και μικροαστικά χαρακτηριστικά. Το μόνο που τους νοιάζει είναι το "απολυτήριο".
Πουθενά δεν υπάρχει στοιχειώδες ανθρωπιστικό ενδιαφέρον για τους χιλιάδες πρόσφυγες-κουρέλια που καταφθάνουν από την απέναντι μικρασιατική ακτή κυνηγημένοι από τους τσέτες και τους εθνικιστές του Μουσταφά Κεμάλ.
Δεν υπάρχει στοιχειώδες πολιτικό αίτημα για λαϊκή εξουσία.
Δεν υπάρχει ίχνος επαναστατικότητας που να μιλά για επί τόπου συγκρότηση επαναστατικών συμβουλίων, που θα προσπαθούσαν να αντιταχθούν στην εθνικιστική παράνοια και να αποτρέψουν την προσφυγοποίηση των λαϊκών μαζών.
Το μόνο που τους νοιάζει είναι το 'απολυτήριο"! Τη στιγμή που ανατρέπεται όλος ο παλιός πολυεθνικός κόσμος, που η κυριαρχία του ρατσιστικού εθνικισμού είναι πλέον απόλυτη, που οι προλετάριοι σφάζονται από τους μιλιταριστές και οι επιζώντες καταφεύγουν ως απελπισμένοι και εξαθλιωμένοι πρόσφυγες στη Ραιδεστό ζητώντας προστασία...
Δεν υπάρχει κανένας λόγος να θεωρεί η Αριστερά ότι εκείνη η
αντιπροσφυγική, εγωιστική και μικροαστική λογική των φαντάρων έχει κάποια σχέση μαζί της....
με αυτή το λογική όμως η αριστερά δε θα έπρεπε να στηρίζει καμία εξέγερση και ποτέ, γιατί όλες οι εξεγέρσεις όταν ξεκινούσαν βασίζονταν πάντοτε σε ταπεινά εγωιστικά κίνητρα, αλλά και αιτήματα.... κατά την άποψή μου η συναίσθηση των στρατιωτών πως δεν είχαν να κερδίσουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους τίποτε από αυτόν τον πόλεμο αποδίδει πολιτικό χαρακτήρα.... για παράδειγμα συνέβη το ακριβώς αντίθετο το 1940 στα βουνά της Αλβανίας..... οι έλληνες στρατιώτες μόνοι τους σχεδόν εγκαταλελειμμένοι από την ηγεσία νίκησαν τους πιο δυνατούς ιταλούς.... και εκεί υπήρχαν λιποτάκτες, αλλά δεν ήταν αυτό το στοιχείο που επικράτησε.... στον πόλεμο του 1940 όλοι αισθάνονταν ότι θυσιάζονταν για κάτι σημαντικό.... αυτό δε συνέβαινε στην Μικρα Ασία... συνεπώς ορθώς υιοθετείται από την αριστερά....
Άρα με την παραπάνω λογική ως "λαός" θεωρείται ότι είναι μόνο οι κάτοικοι της Παλαιάς Ελλάδας (τότε 4,5 εκατομ.) και εξαιρούνται βεβαίως οι ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης (τουλάχιστον 2.2 εκατομ. το 1914).
Άρα μιλάμε για μια Αριστερά που αναφέρεται και εκπροσωπεί μόνο την πρώτη πληθυσμιακή οντότητα. Πράγμα με το οποίο συμφωνώ, γιατί είναι ακριβώς έτσι!
Υπάρχει βέβαια ένα τεράστιο κενό έκφρασης των προσφυγικών πληθυσμών (και των απογόνων τους εννοείται, εφόσον διατηρούν στοιχειώδη Μνήμη και ταυτότητα).
Είναι δεδομένο ότι η παλαιοελλαδίτικη Αριστερά ιστορικά ενέταξε στις γραμμές της τους πληθυσμούς αυτούς αλλοτριώνοντάς τους ιδεολογικά, υποχρεώνοντάς τους να εγκαταλείψουν το δικό τους ιδιαίτερο πολιτικό φορτίο και να ενστερνιστούν τις αντιμικρασιατικές λογικές και τις πρακτικές του Πουλιόπουλου (αρβανίτης εκ Λαμίας) και του Μπεναρόγια [βουλγαροεβραίος κάτοικος της Θεσσαλονίκης, που στις εκλογές του 1915 συνεργάστηκε με τους δεξιούς του Λαϊκού Κόμματος του Γούναρη, ενώ λίγο πριν το 1908 συμμετείχε στο νεοτουρκικό εθνικιστικό πραξικόπημα. Το ενδιαφέρον με τον Μπεναρόγια -που προπαγάνδιζε την απεργία πολέμου" και την "απόλυση" των φαντάρων στο μικρασιατικό μέτωπο (και όχι την επι τόπου οργάνωση λαϊκών διεθνικών σοβιέτ ενάντια στον τουρκικό και τον ελληνικό στρατό) γνωρίζοντας ότι αυτό οδηγούσε στη νίκη των ακραίων ρατσιστών Τούρκων εθνικιστών με τις γνωστές συνέπειες- είναι ότι τελικά κατέφυγε στη δική του "μητέρα-πατρίδα", το Ισραήλ, όπου και πέθανε...]
Ένα ενδιαφέρον άρθρο είναι το:
"ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΑ"
http://kafkasios-pontokomitis.blogspot.gr/2010/04/blog-post_17.html
δεν είναι ακριβώς έτσι.... οι έλληνες κομμουνιστές ποτέ δεν αρνήθηκαν το δικαίωμα της αυτονομίας στους έλληνες, αλλά και σε όλους τους λαούς της Ανατολίας.... Διαφωνούσαν όμως με την επιλογή του ιμπεριαλιστικού πολέμου.... γιατί ο πόλεμος είχε κατά κύριο σκοπό την Ελλάδα των 2 Ηπείρων και των 5 Θαλασσών και την εκκαθάριση των μουσουλμάνων, ώστε να υπάρχουν ομοιογενείς εθνικές ζώνες.... Το ΣΕΚΕ μιλούσε για Δημοκρατία της Ανατολίας με αυτονομία στις εθνότητες στα πλαίσια μιας Βαλκανικής Δημοκρατίας.... συνεπώς δεν ταυτίστηκε ποτέ με τους τούρκους εθνικιστές.... ο Ριζοσπάστης φώναζε για την αναζήτηση βοήθειας από την ΕΣΣΔ και πρότεινε αυτό ως λύση όπως έκανε και ο Κεμάλ.... σε κάθε περίπτωση είναι άλλο πράγμα ο επαναστατικός λαϊκός στρατός και άλλο ο εθνικός στρατός.... άλλο π΄ραγμα η επανάσταση και άλλο ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος....
Γράφεις: "Το ΣΕΚΕ μιλούσε για Δημοκρατία της Ανατολίας με αυτονομία στις εθνότητες στα πλαίσια μιας Βαλκανικής Δημοκρατίας.... συνεπώς δεν ταυτίστηκε ποτέ με τους τούρκους εθνικιστές.... "
Το πρώτο σκέλος είναι απολύτως σωστό.
Όμως όσον αφορά το δεύτερο, οι ελλαδίτες φαντάροι των Κομμουνιστικών Πυρήνων του Μετώπου που οργάνωσε ο Πουλιόπουλος, έπαιξαν το ρόλο των πρακτόρων του κεμαλικού στρατού ενημερώνοντας για τα σ΄χεδια των "ελλήνων ιμπεριαλιστων". Ας μην ξεχνάμε ότι το ψυχολογικό κλίμα μετά την Επανάσταση και τη νίκη των μπολσεβίκων θύμιζε θρησκυτική ψύχωση και εκφραζόταν με την απόλυτη και άκριτη ταύτιση με τις επιλογές τις νέας μητέρας-πατρίδας. Γι αυτό και το γεγονός της ύπαρξης σοβιετοτουρκικής συνθήκης φιλίας αντιμετωπίστηκε από κάποιους παλαιοελλαδίτες κομμουνιστές ως επαναστατική επιλογή που θα έπρεπε με κάθε τρόπο να εξυπηρετηθεί.
Ακριβώς γι αυτό οι Πυρήνες έκαναν αποκλειστικά και μόνο υπονομευτική και πρακτορική δουλειά και ουδόλως ασχολήθηκαν με την οργάνωση του ντόπιου πληθυσμού (Ελλήνων, Ατρμενίων, Τσερκέζων, Τούρκων, Λαζών, Κούρδων, Αράβων, Τουρκαρβανιτών, Τουρκοκρητικών και τόσων άλλων που απάρτιζαν εκείνη τη στιγμή τους μικρασιατικούς λαούς.)
Γι αυτό και τελικά είχαν την ηρωϊκή εξόντωση από τον σύντροφο Νουρεντίν.
Φαντάζομαι ότι είναι γνωστό το τι έγινε στη Σμύρνη, πώς οι φαντάροι των πυρήνων φόρεσαν τα καλά τους και παρουσιάστηκαν στον Νουρεντίν πασά τονίζοντας τη συμβολή τους στην ήττα του ιμπεριαλισμού.
Δυστυχώς για αυτούς, ο Νουρεντίν δεν έδειξε να καταλαβαίνει τι του έλεγαν και τους έστειλε μαζί με τους υπόλοιπους αιχμαλώτους που μαζικά κατακρεουργήθηκαν από τους "σύντροφους" νικητές...
Όλη η ιστορία με τη συμπεριφορά των Πυρήνων θα συγκροτούσε απίστευτης αστειότητας παρωδία επαναστατικής συμπεριφοράς (αλά Monty Python) αν δεν είχε τόσο τραγικό και αιματηρό τέλος!
Έχει πολύ ενδιαφέρον το άρθρο: Ph. Carabott, "The greek 'communists" and the Asia Minor campaign", τομ. 9, Δελτίο ΚΜΣ (1992), σελ. 99-118.
δε νομίζω ότι οι έλληνες κομμουνιστές φαντάροι ήταν σε θέση να κάνουν κάτι άλλο.... εγώ αντιστρέφω πάντως την κριτική γιατί οι έλληνες αριστεροί της Μικράς Ασίας στηρίχθηκαν σε έναν ιμπεριαλιστικό πόλεμο....; Σε αυτά τα ερωτήματα δεν υπάρχουν απαντήσεις.... το κείμενο για την Ραιδεστό δεν περιγράφει την δράση των κομμουνιστών, αλλά την αντίσταση των ελλήνων φαντάρων απέναντι αε έναν πόλεμο την αξία του οποίου δεν κατανοούσαν.... αυτό από μόνο του είναι σημαντικό... εάν την κατανοούσαν την σημασία αυτού του πολέμου οι έλληνες φαντάροι μπορεί να είχαμε νικήσει... αλλά δεν πείθονταν ότι ήταν για την απελευθέρωση κανενός... γιατί οι ίδιοι έκαναν σφαγές....
Είναι πολύ ενδιαφέρον το θέμα και ελπίζω κάποια στιγμή να ανοίξει μια πραγματική συζήτηση μέσα στην Αριστερά για τα ζητήματα αυτά.
Καλή επιτυχία στην εκδήλωση...
ο διάλογος και οι διαφωνίες είναι αναγκαίες.... η συμβολή η δική σου στην ανάδειξη μιας άλλης πλευράς του μικρασιατικού ζητήματος είναι πολύ σημαντική.... ελπίζω να είσαι παρών και να τοποθετηθείς...
επιτρέψτε μου αγαπητοί..
η επιδερμική προσέγγιση φαίνεται στην αμηχανία του τίτλου της αφίσας : "Μικρασιατική Καταστροφή σε Ελλάδα..."
st
Δημοσίευση σχολίου