30 χρόνια πανελλαδικές η ίδια ιστορία: ταξικοί φραγμοί, αμάθεια, φροντιστήρια
Αν κανείς κοιτάξει, τα τελευταία τριάντα χρόνια, τις διακηρύξεις των Υπουργών Παιδείας, κάθε φορά που άλλαζαν το σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα εκπλαγεί: Γιατί; Επειδή τα αποτελέσματα των νέων τρόπων πρόσβασης στα ΑΕΙ – ΤΕΙ ήταν εντελώς αντίθετα από τις υποσχέσεις του Υπουργείου Παιδείας σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που να μπορεί κάποιος να υποστηρίξει με στοιχεία ότι όποτε το ΥΠΕΠΘ μιλάει για αλλαγή των πανελλαδικών εξετάσεων πρέπει να περιμένουμε τα αντίθετα ακριβώς από όσα υπόσχεται ότι θα πετύχει.
Από τα μέσα της δεκαετίας του ΄70 μέχρι σήμερα ένα «φάντασμα» πλανιέται πάνω από την Ελληνική εκπαίδευση: το «εξεταστικό» ή με άλλα λόγια ο τρόπος και οι όροι πρόσβασης των νέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τα τελευταία 30 χρόνια έχουμε 4 βασικές αλλαγές στο σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Την περίοδο 1980-1983 (Πανελλήνιες Εξετάσεις), την περίοδο 1984-1998 (Γενικές Εξετάσεις), την περίοδο 1999-2004 (Πανελλαδικές εξετάσεις Ενιαίου Λυκείου) και την περίοδο 2005-2008 (Πανελλαδικές εξετάσεις Γενικού Λυκείου).
Δεν υπάρχει Εξεταστικό σύστημα, τα τελευταία τριάντα χρόνια, που να μην περιλάμβανε στην Εισηγητική του Έκθεση σαν στόχους και σαν δικαιολογητικό λόγο της θέσπισής του :
τον περιορισμό της παραπαιδείας,
την αντικειμενική και αξιοκρατική επιλογή των μαθητών,
την ισότητα ευκαιριών
το άνοιγμα των πανεπιστημίων
την ελεύθερη πρόσβαση
το τέλος του «ασφυκτικού εναγκαλισμού» του Λυκείου από τις απαιτήσεις των εξετάσεων για το πανεπιστήμιο,
την φραστική καταδίκη της έμφασης στην απομνημόνευση
την αντικειμενική και αξιοκρατική επιλογή των μαθητών,
την ισότητα ευκαιριών
το άνοιγμα των πανεπιστημίων
την ελεύθερη πρόσβαση
το τέλος του «ασφυκτικού εναγκαλισμού» του Λυκείου από τις απαιτήσεις των εξετάσεων για το πανεπιστήμιο,
την φραστική καταδίκη της έμφασης στην απομνημόνευση
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ (30 ΧΡΟΝΙΑ)
ΒΑΣΙΚΑ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΔΙΑΚΗΡΥΞΕΙΣ ΤΟΥ ΥΠΕΠΘ
ΑΠΟΤ/ΜΑΤΑ
1980 -1983 (Πανελλήνιες Εξετάσεις)
Βασική «καινοτομία» των Πανελληνίων Εξετάσεων, δηλαδή η διπλή εξεταστική δοκιμασία (Β΄ και Γ΄ Λυκείου)
«Η εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση θα γίνεται χωρίς εξετάσεις και δεν θα εξαρτάται στο εξής από παράγοντες όπως τα φροντιστήρια» Βασίλης Κοντογιαννόπουλος -Υπουργός Παιδείας
Τα φροντιστήρια από 550 περίπου το 1977 γίνονται 1000 το 1982
Μείωση του αριθμού των υποψηφίων (από 91 χιλιάδες σε 78 χιλιάδες)
Αύξηση της φοιτητικής μετανάστευσης (από 30 χιλιάδες σε 36 χιλιάδες)
1984- 1998
(Γενικές Εξετάσεις)
Εξετάσεις σε 4 μαθήματα
Δυνατότητες βελτίωσης της βαθμολογίας
Μετράει η βαθμολογία του Λυκείου
«αύξηση της ισότητας ευκαιριών»
«άνοιγμα των Πανεπιστημίων»
«περιορισμός της εξάπλωσης των φροντιστηρίων»
Απογείωση της αναντιστοιχίας θέσεων εισακτέων – υποψηφίων (οι υποψήφιοι διπλασιάζονται ενώ οι θέσεις μένουν σχεδόν ίδιες)
Βαθμολογικός πληθωρισμός (πενταπλασιάζονται πλασματικά μέσα σε λίγα χρόνια οι αριστούχοι)
Το 1984 το ποσοστό των μαθητών της Γ΄ Λυκείου στην Αθήνα, που παρακολουθούσαν φροντιστήριο και ιδιαίτερα μαθήματα ανέρχονται σε 65% ενώ το 1993 φτάνουν το 95%!
1999 -2004 (Πανελλαδικές Εξετάσεις Ενιαίου Λυκείου)
Πανελλαδικού τύπου εξετάσεις σε μεγάλο αριθμό μαθημάτων στη Β΄ και Γ΄ Λυκείου
«Ελεύθερη πρόσβαση στα Πανεπιστήμια.»
«Αποκατάσταση του παιδαγωγικού ρόλου του Λυκείου»
«Η αλλαγή του τρόπου αξιολόγησης που θα στηρίζεται στο τι διδάσκεται στο σχολείο και όχι στο τι θα γίνεται στο φροντιστήριο θα ενισχύσουν την κάμψη της παραπαιδείας»
Πενταπλασιασμός της απόρριψης
μέσα στο ίδιο το Λύκειο (από 4,4% το 1993/94 σε 25% το 1999/00)
Ολοκληρωτική υποβάθμιση της μορφωτικής λειτουργίας του Λυκείου –μετατροπή σε εξεταστικό κέντρο
Αύξηση κατά 50% των ιδιωτικών δαπανών για φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα μέσα στα δυο πρώτα χρόνια της εφαρμογής του νέου συστήματος.
2005-2009
(Πανελλαδικές Εξετάσεις Γενικού Λυκείου)
Πανελλαδικού τύπου εξετάσεις σε 6-7 μαθήματα στη Γ΄ Λυκείου
Καθιερώνεται η βάση του 10
«Έτσι το Λύκειο θα ξαναγυρίσει στη μορφωτική του αποστολή και δυναμική ως σχολείο γενικής μόρφωσης», θα καλλιεργήσει το ενδιαφέρον των μαθητών για την απόκτηση της γνώσης στο σύνολο των μαθημάτων του Λυκείου», θα αυξήσει τον ελεύθερο χρόνο των μαθητών» και θα περιορίσει το φροντιστήριο».
Το Λύκειο παρέμεινε εξεταστικό κέντρο
Δεν υπήρξε καμιά μείωση των φροντιστηρίων
50.000 κενές θέσεις σε ΑΕΙ-ΤΕΙ την περίοδο 2006-2008
Πηγή: Ανάλυση και επεξεργασία στοιχείων Χρήστος Κάτσικας, Ιανουάριος 2009
.
1980-1983 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
12
Πριν 30 περίπου χρόνια, το Νοέμβριο του 1978, ο τότε υφυπουργός Παιδείας Βασίλης Κοντογιαννόπουλος ανήγγειλε, «εν μέσω πανηγυρισμών», το νέο τρόπο εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, σύμφωνα με τον οποίο οι μαθητές θα έδιναν εξετάσεις στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου και τα αποτελέσματα τους θα χρησίμευαν όχι μόνο για τη σχολική αξιολόγηση του μαθητή (προαγωγή – απόλυση) αλλά και ως κριτήρια για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Την ίδια εποχή η εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ κυκλοφορεί με πρωτοσέλιδο τίτλο ( 9/11/1978 ) : «ΧΩΡΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ 1980 Η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ»!
Παράλληλα, ο Βασίλης Κοντογιαννόπουλος, διαβεβαιώνει την κοινή γνώμη ότι «η εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση δεν θα εξαρτάται στο εξής από παράγοντες όπως τα φροντιστήρια και η τύχη που ελάχιστη σχέση έχουν» όπως τονίζεται «με την εκπαιδευτική και μαθησιακή διαδικασία».
Η βασική «καινοτομία» των Πανελληνίων Εξετάσεων, δηλαδή η διπλή εξεταστική δοκιμασία (Β΄ και Γ΄ Λυκείου), όξυνε τις εκπαιδευτικές ανισότητες και «καθιέρωσε», πραγματικά, την ταχύτατη εξάπλωση των φροντιστηρίων, αφού μετέτρεψε τη Λυκειακή Βαθμίδα σε εξεταστικό κέντρο.
Αποτέλεσμα; τα περίπου 500 φροντιστήρια που υπήρχαν στα τέλη της δεκαετίας του ΄70 (1977) το 1982 έχουν γίνει περίπου 1.000 που λειτουργούν ήδη στην Αθήνα και σε όλες τις πρωτεύουσες νομών. Παράλληλα η βασική «καινοτομία» των Πανελληνίων Εξετάσεων, όχι μόνο δεν έφερε την πολυθρύλητη και πολυδιαφημιζόμενη Ελεύθερη Εισαγωγή στα Πανεπιστήμια, αντίθετα, μείωσε τον αριθμό των υποψηφίων και αυτό οφείλεται στη διπλή εξέταση Β΄ και Γ΄ Λυκείου και στο γεγονός ότι οι υποψήφιοι πλέον είναι μόνο οι απόφοιτοι της Γ΄ τάξης του Λυκείου του ίδιου ακαδημαϊκού έτους. Την ίδια στιγμή, βεβαίως, ως φυσική συνέπεια αυξάνεται η φοιτητική μετανάστευση (+20% ανάμεσα στο 1979 και το 1983).
.
1984-1998 ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ (ΔΕΣΜΕΣ)
Το 1983 οι «Πανελλήνιες Εξετάσεις» μετονομάζονται σε «Γενικές Εξετάσεις». Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις το νέο σύστημα στόχευε στην «ελάττωση της απορρύθμισης της λειτουργίας του Λυκείου» με τον περιορισμό των Γενικών Εξετάσεων μόνο στη Γ΄ Λυκείου. Επίσης στόχευε στην «αύξηση της ισότητας ευκαιριών» με το «άνοιγμα των Πανεπιστημίων» και «στον περιορισμό της εξάπλωσης των φροντιστηρίων».
Με κάποιες παραλλαγές το σύστημα των Γενικών Εξετάσεων μέχρι το 1998. Το αν εκπλήρωσε τους στόχους του το δείχνουν καθαρά τα παρακάτω αποκαλυπτικά στοιχεία : Ενώ το ποσοστό των μαθητών της Γ΄ Λυκείου στην Αθήνα που παρακολούθησαν φροντιστήριο και ιδιαίτερα μαθήματα το 1984 ήταν 65%, το 1993 φτάνουν το 95%!
Από το 1984 μέχρι το 1988 στη διάρκεια των Γενικών Εξετάσεων οι βαθμοί των τριών τάξεων του Λυκείου λαμβάνονται υπόψη σε ποσοστό 25%. Αποτέλεσμα ; Βαθμοθηρία, και, βέβαια, τελικά βαθμολογικός πληθωρισμός. Οι μαθητές που βαθμολογούνται με «άριστα» πενταπλασιάζονται μέσα σε μια 8ετία – 9ετία και από 2,3% τη σχολική χρονιά 1977/78 γίνονται 11,9% το 1985/86 για να προσγειωθούν το 1994 στο 8,5% όταν πια είχε καταργηθεί το καθεστώς συμμετοχής τους στα κριτήρια επιλογής των εξετάσεων.
.
1999-2004 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Το 1997, ο Υπουργός της Παιδείας Γερ. Αρσένης «γέμισε» τις πρώτες σελίδες των εφημερίδων με τις εξαγγελίες για την κατάργηση των Γενικών Εξετάσεων και την ελεύθερη πρόσβαση στα Πανεπιστήμια.
2
Το ΥΠΕΠΘ ισχυρίζεται ότι με την εφαρμογή του νέου συστήματος στόχευε :
α. Στο «τέλος των Γενικών Εξετάσεων» και στο «άνοιγμα των Πανεπιστημίων» που «θα κατάφερνε συντριπτικό χτύπημα στα φροντιστήρια».
β. στη «μείωση του ανταγωνισμού για την κατάληψη μιας θέσης στα Τριτοβάθμια Ιδρύματα που θα αποκαταστήσει στο Λύκειο το κλίμα που απαιτείται για να λειτουργήσει παιδαγωγικά το σχολείο».
Ο πρόεδρος του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας (Κ.Ε.Ε) από το Φεβρουάριο του 1997 προβλέπει ότι «η αναβάθμιση του Λυκείου, η αλλαγή του περιεχομένου και του τρόπου των εξετάσεων και κυρίως η μείωση του ανταγωνισμού για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, θα αμβλύνουν σημαντικά την ανάγκη για φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα» (Μιχ. Κασσωτάκης, άρθρο στα ΝΕΑ, 1/2/97).
Τα αποτελέσματα; Υποβαθμίζεται μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα η μορφωτική λειτουργία του Λυκείου ενώ τα δυο πρώτα χρόνια εφαρμογής του νέου συστήματος πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, χιλιάδες μαθητές όχι μόνο δεν είχαν πρόσβαση στα ΑΕΙ-ΤΕΙ αλλά «κόπηκαν» ακόμη και από τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν τη Β΄ ή τη γ΄ Λυκείου. Το 1999 στα γεννητούρια του «κατασπάραξε» 30 χιλιάδες μαθητές, το 1/3 του μαθητικού πληθυσμού της Β΄ Λυκείου. Το 2004, στα τελευταία του αξιολόγησε ένα στα δυο παιδιά που φοιτούσαν στη Β΄Λυκείου με βαθμό κάτω από τη βάση. Η διαρροή των μαθητών π.χ από τη β΄ στη γ΄ Λυκείου από 4,4 % των μαθητών (το 1993/94) έφτασαν το το 2000 το 25.
Παράλληλα ενώ το 1994 το ποσοστό των μαθητών της Β΄ και Γ΄ Λυκείου στην Αθήνα που παρακολουθούσαν φροντιστήριο και ιδιαίτερα μαθήματα ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 55 – 60% το 2000 ξεπέρασαν το 85%! Μόνο μέσα στα δυο πρώτα χρόνια εφαρμογής του νέου συστήματος 1999 – 2000 αυξήθηκαν κατά 50% οι ιδιωτικές δαπάνες για φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα.
.
2005-2008 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΑΣΗ ΤΟΥ 10
Από το 2005 το ΥΠΕΠΘ (Υπουργός Μ. Γιαννάκου) επιβάλλει την περιβόητη «βάση του 10», την οποία παρουσίασε ως ελιξίριο που θα δώσει τη δυνατότητα στο Λύκειο να οικοδομήσει «τη μορφωτική του αποστολή και δυναμική ως σχολείο γενικής μόρφωσης», θα καλλιεργήσει «το ενδιαφέρον των μαθητών για την απόκτηση της γνώσης στο σύνολο των μαθημάτων του Λυκείου», θα «αυξήσει τον ελεύθερο χρόνος των μαθητών» και «θα περιορίσει το φροντιστήριο».
Η πραγματικότητα ήταν διαφορετική καθώς δεν επρόκειτο παρά για μια επιχείρηση νομιμοποίησης του εξοστρακισμού των πιο αδύνατων κοινωνικά και σχολικά και για ένα «στένεμα» των διόδων των Πανεπιστημίων που «έκλεινε το μάτι» στα εκατοντάδες Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών και των λεγόμενων Κολλεγίων στα οποία προσφέρονταν έτοιμη πελατεία το «πλεόνασμα» των υποψηφίων που δεν θα εισάγονταν. Συνολικά, από το χρόνο εφαρμογής της βάσης του 10, μέσα σε τρία χρόνια, έμειναν ακάλυπτες 50.000 θέσεις σε ΑΕΙ-ΤΕΙ ενώ, βέβαια η νέα αυτή ρύθμιση έριξε νέο λίπασμα στην αρένα του ανταγωνισμού και των φροντιστηρίων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου